گیربکس -1

گیربکس و موارد استفاده آن در هات تپ

گیربکس ها قطعه هایی هستند که وظیفه ی انتقال نیرو را بر عهده دارند. این ماهیت گیربکس موجب شده تا از آن در صنایع مختلف و در جایی که نیاز به تبدیل نیرو از منابع انرژی متفاوت دارند، استفاده شود. به بیان ساده تر در بسیاری از عملیات و صنایعی که در سرتاسر جهان در حال اجرا است از این قطعه ها برای استخراج اشکال مکانیکی نیرو استفاده می شود. هات تپ نیز یکی از هزاران عملیاتی است که برای اجرای خود نیاز به استفاده از گیربکس خواهد داشت.

عملیات هات تپ به عملیاتی گفته می شود که در آن قادر خواهیم بود تا از انواع خطوط لوله انشعاباتی تهیه کنیم. اما همان طور که از نام این عملیات پیداست، انشعاب گیری از خطوط لوله در این عملیات به صورت زنده و گرم خواهد بود. کار گرم به مجموعه اعمالی اطلاق می شود کی طی آن حرارت، شعله یا جرقه هایی ایجاد می شود که می توانند دارای دمای بسیار بالایی باشند. در حین اجرای عملیات هات تپ جریان سیال درون خط لوله متوقف نخواهد شد و خط لوله در حین اجرای این عملیات کماکان در حال خدمات رسانی خواهد بود. عملیات هات تپ دارای ریسک بالایی به لحاظ فنی و ایمنی می باشد.

گیربکس
گیربکس

اما در این نوشته قصد داریم تا با گیربکس ها آشنا شویم و بگوییم از این قطعه ها چه استفاده ای در هات تپ می شود.

گیربکس

گیبرکس ها یا چرخ دهنده ها عموماً در هر وسیله ای که نیروی مکانیکی در آن وجود دارد، دیده می شوند. مهم ترین وظیفۀ گیربکس انتقال و افزایش قدرت است. این قطعات  نیرو را به هر شکلی از منابع تغذیه ای متفاوت می گیرند و آین نیرو را به نیری مکانیکی دورانی تبدیل می کنند.

سرعت و گشتاور دو مؤلفه ای هستند که در این مبحث  نقشی حیاتی خواهد داشت. گیربکس ها سرعت و گشتاور را مدام به یکدیگر تبدیل می کنند. در این قطعات با کاهش میزان گشتاور، سرعت افزایش یافته و با افزایش گشتاور، سرعت کاهش خواهد یافت.

گشتاور: تمایل یک نیرو برای دوران دادن یک جسم حول یک محور مشخص را گشتاور می گویند. در گشتاور هرچه میزان نیروی وارد شده کوچک تر باشد انجام کار ( در این جا سرعت) راحت تر خواهد بود. برای همین است که گشتاور و سرعت با یکدیگر ارتباط غیر مستقیم دارند.

انواع گیربکس ها

گیربکس هایی که در زیر برده شده اند اصولاً براساس قطعات و چرخ دنده های موجود در خود نام گذاری می شوند. تمامی این قطعات کاربردهای متفاوتی در صنایع و عملیات مختلف خواهند داشت. انواع این قطعات عبارت اند از:

  • حلزونی
  • خورشیدی
  • شافت مستقیم
  • رپ
  • آویز
  • مرکب
  • کرانویل پینیون

هرچه در ساخت یک گیربکس دقت عمل بیش تری به خرج رود راندمان آن بالاتر خواهد بود. هر چه راندمان و کیفیت ساخت این قطعات بالاتر باشد، پارامترهایی مثل دما، لرزش و صدا در مناسب ترین وضعیت خود قرار خواهند گرفت. اختلاف توان ورودی و خروجی یک گیربکس بستگی مستقیمی با راندمان آن خواهد داشت. اگر راندمان ۱۰۰% باشد و با بهترین کیفیت و دقت در عملکرد ساخته شده باشد، می توان انتظار داشت تا توان ورودی و خروجی آن یکسان باشد.

در طراحی این قطعات باید دانش فنی روز دخیل باشد. به طوری که این دانش به طور کامل در فرایندهایی مانند طراحی، تعیین ابعاد و شکل هندسی قطعات و چرخ دنده ها، مواد سازنده، سیکل های حرارت دهی به چرخ دنده ها، روش اندازه گیری ابعاد و هم چنین کنترل کیفیت تزریق شود.

اجزای گیربکس

این قطعات از اجزای گوناگونی ساخته شده اند که آن ها را به صورت موردی در زیر معرفی کرده ایم.

  • چرخ دنده
  • بدنه
  • شافت ورودی و خروجی
  • یاتاقان ها
  • کاسه نمد
  • درپوش کنترل روغن

بدنۀ گیربکس محیطی است که اجزا و قطعات در آن لانه گزینی می کنند. شافت نیز معمولاً از جنس فولاد است و نیروی های ورودی را در قسمت ورودی دریافت و در قسمت خروجی القا می کند. یاتاقان ها برای شافت ها مورد استفاده قرار می گیرند. کاسه نمد نیز محفظه ای است برای نگهداری روغن.

اما شاید مهم ترین عضو گیربکس، چرخ دنده باشد. چرخ دنده ها معمولا با توجه به جنسی که دارند و همچنین زاویه ای که بین محور دوران و خودشان دارند، صداها وسهولت در چرخش متفاوتی را ارائه می دهند. هم چنین تفاوت در نام این چرخ دنده ها اختلاف در نوع اتصال به دیگر چرخ دنده ها و یا نوع ایجاد حرکت دورانی خواهد بود.

گیربکس در هات تپ

پیش تر گفتیم که عملیات هات تپ انشعاب گیری از خطوط لوله ی تحت فشار است. با استفاده از دستگاه هات تپ برشی بر روی خط لوله ایجاد می کنند که این برش نقطه ی خروجی انشعاب تلقی خواهد شد. گیربکس یکی از اجزای دستگاه هات تپ است که نیروی هیدرولیکی یا پنوماتیکی را از دستگاه پاوریونیت دریافت می کند و در خروجی خود  این نیرو را به صورت نیروی دورانی متوجه کاتر دستگاه هات تپ خواهد کرد. کاتر با حرکت چرخشی خود به لوله نزدیک شده و برش را بر روی لوله ایجاد خواهد کرد. نکته ای در گیبرکس ها قابل توجه است این است که این قطعات می تواند طوری طراحی شوند که بتوان سرعت را در آن ثابت نگه داشت وگرنه برای کنترل وضعیت مداماً نیاز به کاهش و افزایش سرعت خواهیم داشت. در برش روی لوله در عملیات هات تپ گیربکس با یک توان خروجی مورد نیاز و به صورت ثابت در حال چرخش است و اپراتور دستگاه هات تپ را به سمت لوله پیش می برد. سرعت برش روی خط لوله باید بهاندازه ای باشد که الماسه های برنده ی کاتر آسیبی وارد نیاید و این مستلزم ثبات در سرعت چرخش کاتر است.  

شرکت های بسیاری در سراسر جهان تولید کننده ی گیربکس می باشند و شرکت ایلماز ترکیه یکی از بهترین تولید کننده های گیربکس در خاورمیانه می باشد.  

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *